आईच्या आठवणी 16(10/4/2018)

 #आईच्या आठवणी

            सहानेवर चंदन उगाळावा तशा या आठवणी मनाच्या सहानेवर जो जो उगाळत जाव्या तसतसं मन त्या सुगंधात दर्वळायला लागते. मन प्रफुल्लित होऊन जाते. आई गव्हाळ वर्णाची होती. डोळे तपकिरी सुंदर होते. केसांचा अंबाडा बांधायची. नववारी नेसून अंबाड्यावरुन पदर घ्यायची. घरातील सर्व कामे आटोपली की कधी कधी ती मैत्रिणींबरोबर चित्रमंदिर मधुकर हेमलता टाॅकीजला सिनेमाला जायची. ब्लॅक अँड व्हाईट देवदेवतांचे राजेरजवाडीचे धार्मिक सिनेमे तिला आवडायचे. तेव्हा तिकीट दरही एक रुपया दोन रुपये तीन रुपये असे असायचे. कधी मला सिनेमाला घेऊन जायची तेव्हा सिनेमातील सैन्य घोडे जसे काही आपल्या अंगावर येत आहे का या भितीने मी घाबरुन जायचो आणि आईला अगदी बिलगून बसायचो. मी आईच्या मांडीवर असायचो त्यामुळे माझे तिकीट काढलेले नसायचे. अंधाराचीही मला प्रचंड भिती वाटायची. त्यामुळे मला घरात ठेवून बाहेरुन कडीकुलूप लाऊन आई सिनेमाला जायची. मला स्वयंपाक घरात काहीतरी नादी लावून अलगद जायची. दार उघडायचा मी प्रयत्न करायचो तेव्हा लक्षात यायचे की आई बाहेर गेलेली आहे. मीनाकुमारी आईची आवडती नटी होती. तिचे सिनेमे तिने कितीतरी पाहिले होते. कधी कधी ती म्हणायची तिचे जीवनही एक कादंबरीसारखे आहे.

          ती अशी सिनेमाला गेली की घरात कोंडलेला मी अस्वस्थ होऊन जायचो. स्वयंपाक घरात खांबाला टांगलेल्या ट्रान्झिस्टरकडे कडे पहात रहायचो. तो बंद असायचा. माझा हात पुरु नये म्हणून तो उंचावर टांगलेला असायचा. आईने ट्रान्झिस्टर आणला तेव्हा त्यात गाणारी बाई आत कुठे बसलेली आहे हे मी डोकावून डोकावून पाहिले होते तेव्हा मला अगदी नवल वाटले होते.

            मला आठवते तेव्हा हेमलता टाॅकीजमध्ये जय संतोषी माता सिनेमा लागलेला होता. तुफान गर्दी असायची. गल्लीतील बायका त्या सिनेमाला जायच्या. आई दर शुक्रवारी त्या सिनेमाला मला घेऊन जायची. सोळा शुक्रवारचे व्रत तिने केले होते. त्या दिवशी ती मला बाहेर खेळायलासुध्दा जाऊ द्यायची नाही. बाहेर जाऊन मी कुठेतरी आंबट खाईल अशी तिला भिती वाटत रहायची. सोळा शुक्रवार ती मनोभावे पोथी वाचायची आणि चण्याच्या भाजी पोळीचा संतोषी मातेला नैवेद्य दाखवायची. उद्यापनाला वडीलांच्या शाळेतील सर्व शिक्षक घरी आले होते. कोणी कडीचा डबा. कोणी ग्लास. कोणी ताट असे काही काही दिले होते. मी पंक्तीत वाढायची कामगिरी केली होती तेव्हा सर्वांनी माझ्या इवल्या हातांनी वाढण्याचे कोण कौतुक केले होते. आई नथ घालून सर्वांना जेवणाचा आग्रह करीत होती. पुढील देवघर तेव्हा अगदी गजबजून गेले होते.

         तेव्हा सिनेमाचे मोठमोठे पोस्टर हातगाड्यावर ठेवून रस्त्यावर स्पिकरवर ओरडून सिनेमाची जाहिरात केली जायची. कधी कधी टांग्यावर पोस्टर ठेवून आणि सिनेमाच्या गाण्याची घडी घातलेली रंगीत पुस्तिका फुकट वाटून आणि स्पिकरवर सिनेमातील गाणे वाजवून जाहिरात केली जायची. आम्ही पोरं ती पुस्तिका गलका करुन टांग्याच्या पाठीमागे पळून मिळवायचो.

         पोस्टरवरची चित्रे तेव्हा हाताने रंगवलेली असायची. भोईरवाड्यात मी आजीकडे जायचो तेव्हा तिथे वृंदा मावशीकडे फिल्मी संगित नावाचं गाण्याचे मासिक असायचे. त्यात तेव्हाच्या सिनेमातील सर्व गाणी असायची. आई घेऊन द्यायच्या खेळण्यांमध्ये मग छोटा कचकड्याच्या सिनेमा मला घेऊन द्यायची. तेव्हा मालविय चौकात एका दुकानात पाच पैशाला पाच याप्रमाणे कट केलेल्या फिल्म मिळायच्या. त्या मी आणून छोट्या सिनेमात त्या पहायचो. पहात असताना तेव्हाचे आवडलेले गाणे रिमझिम बरसका सावन होगा ते गुणगुणायचो तेव्हा सिनेमा पाहत असल्यासारखा भास व्हायचा. असे ते रंगीत दिवस होते.10/4 /2018

@विलास आनंदा कुडके